Batı Avrupa'daki sürücü kıtlığı, BDT'deki depo lojistiğinde personel eksikliği, endüstrinin “yaşlanması”, dünyadaki şirketlerin İKY departmanlarının karşılaştığı zorluklardan sadece bazılarıdır. AsstrA-Associated Traffic AG İnsan Kaynakları Departmanı Direktörü Elena Evdokimenko ile uluslararası lojistik sektöründeki eleman bulma ve geliştirme konularını konuştuk.
– Elena, personel için lojistik sektörünün çekici tarafları nelerdir?
Taşımacılık lojistiği, çalışanların bakış açısıyla eşsiz bir dünyadır. Bu sektörde, müşterilerin yeni, ilginç ve her zaman basit olmayan görevlerinin çözümü sayesinde her zaman profesyonel gelişim mümkündür. Beceri ve yeterlilikler gün geçtikçe artmaktadır. Ve tüm bu sistemin iyi işleyen bir insan kaynakları yönetimi politikası olmadan sürdürülmesi zordur.
– Lojistik piyasasını işe alan kişilerin bakış açısıyla nasıl niteleyebilirsin? Eleman ararken düzenli genelde hangi zorluklar ortaya çıkıyor?
AB bölgesinde, nitelikli personel sıkıntısı mevcuttur. Peki, bunun nedeni nedir? Birincisi, uzmanlar bilgi teknolojileri, pazarlama ve mühendislik gibi yüksek ücretli sektörlerde iş aramayı tercih ediyor. İkincisi, nakliye ve lojistik, haftanın 7 günü, günün 24 saati bağlantıda olmanız gereken bir endüstridir. Her aday böyle bir ritim için hazır değil.
AsstrA'nın “doğu” ofislerine bakarsak, örneğin, Şangay ve İstanbul'da böyle bir sıkıntı yoktur. Bunlar büyük kentlerdir ve burada, birçok uzmanlık üniversitesi ve birçok mezun bulunmaktadır. Açık pozisyonlar için her zaman yeterli talep vardır. AsstrA'nın bir Avrupa şirketi olması adayları cezp etmektedir. Burada zorluklar adaptasyon aşamasında ve deneme süresinde ortaya çıkmaktadır. İnsanları sadece şirkete çekmek için değil, aynı zamanda uzun vadede tutmak için ek araçlara ihtiyacımız var.
BDT bölgesi hakkında konuşursak, örneğin Belarus’ta, taşımacılık lojistiği ve bilgi teknolojileri üniversite mezunlarının kariyer gelişimi için umut verici gördükleri ve ilgilendikleri başlıca iki alandır. Her 7 iş başvurusundan biri lojistik sektörüne yapılmaktadır. Rusya'da, örneğin Çelyabinsk veya Yekaterinburg gibi 1,5 milyona kadar nüfusa sahip şehirlerde yetkin personel eksikliği sorunu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda, eğer eleman gerekliliği çok acil değilse şirket içerisinden uzman yetiştirmek daha kolaydır.
– AsstrA işe alımda hangi prensiplerle hareket etmektedir?
AsstrA, şirketin amaçlarını ve stratejisini gerçekleştirebilecek kalifiye personeli işe almaya odaklanmıştır. Aynı zamanda, sadece dışarıdan değil, bir pozisyondan diğerine geçmek için yapılan iç başvurular da kabul edilmektedir. Üst düzey dar profilli uzmanlar piyasada az sayıdadır ve bir kural olarak, istihdam edilmektedirler.
Son zamanlarda, şirketimizin işe alma politikası stratejik eğilimleri değiştiriyor. Önceden, işe alımda büyük payı BDT ülkeleri oluşturuyordu. Son yıllarda, AB ve Asya ülkelerindeki personel oranı aktif olarak artmakta, Finlandiya, Macaristan ve Fransa gibi ülkelerde yeni pazarlar geliştirilmektedir. Giderek artan bir şekilde, proje yönetimi, multimodal taşımacılığın organizasyonu, hızlandırılmış konteyner trenleri, nakliye hatları ile çalışma gibi konularında uzmanlara ihtiyaç duyulmaktadır.
– 15-20 dakikalık bir görüşmede adayın uygun olup olmadığını nasıl anlarsınız? Gelecekteki AsstrA çalışanlarından hangi temel nitelikler isteniyor?
Şirketimize girmek için yüksek öğrenim ve yabancı dil bilgisi zorunlu koşuldur. Etkileyici bir çalışma geçmişine sahip adayın yabancı dil bilgisi yoksa bu uyum ve diğer iş faaliyetlerini önemli ölçüde zorlaştıracaktır. Çünkü AsstrA ekibi çok sayıda milletten çalışanın bulunduğu bir ekiptir.
İş görüşmesindeki adayın değerlendirilmesinde başlıca kriter başvurudaki gerekliliklere uyup uymamasıdır. Konuşuruz, müşterinin gereksinimlerine ilişkin sorular sorarız. Hem profesyonel becerileri hem de yumuşak becerileri ve adayın şirketin kurumsal kültürüne uygun olup olmadığını dikkate alırız. Tecrübe önemlidir, fakat daha da önemlisi, bir kişinin takıma katılabilmesi ve ekip halinde çalışabilmesidir.
– Yetenekleri bulmak ve ortaya çıkarmak için hangi İKY araçları kullanılıyor?
Üniversitelerle stajyer almak için anlaşmalar yapıldı. Öğrencilere bir lojistikçinin rolünü denemek için fırsat sunuyoruz. Bu, gelecek vadeden bir çalışan bulmak için etkili yöntemdir.
İşe yeni başlayanlar öncelikli olarak deneyimli çalışanlar tarafından eğitiliyor. Her yeni çalışanın takıma katılması ve şirketin çalışma sistemini öğrenmesi için zamana ihtiyacı vardır. Deneyimli çalışanlar, onların yanında verilen yeni çalışanlara görevlerini yapmakta yardımcı olur, deneyimlerini onlarla paylaşır.
AsstrA'nın bulunduğu tüm ülkelerde, düzenli kurumsal iç ve dış eğitimler, bunun yanı sıra, biri yazda, diğeri de kışta olmak üzere yılda iki kez kamp programı düzenliyoruz.
– İş görüşmesi başarıyla tamamlandı, sonra ne oluyor? Yeni çalışanı neler bekliyor? Tükenmişlik için hangi “hayat kurtaran araçlar” kullanılır?
Çalışanlarla sıklıkla motive edici görüşmeler yapılmalıdır. Başarı elde etmek için zamanında rotasyon, liyakate değer vermek, seminer ve konferanslar çok önemlidir. Herkesle konuşmak, herkesi dinlemek ve zamanda geri bildirimde bulunmak ta önem taşımaktadır.
Kurumsal yapımız çalışanlarımızın hiyerarşi merdivenleriyle yükselmelerini sağlamanın yanında bir pozisyondan başka pozisyona yatay geçiş yapmalarına da olanak sunmaktadır.
– Bir lojistik firmasında çalışmak isteyen gençlere ne tavsiye edersiniz?
Eğer iş başvurusunda bulunan bir mezunsa onun ilgisine, ne kadar arzulu ve hırslı olup olduğuna bakıyoruz. Başvuruda bulunan mezun, üniversitedeki başarılarından, bilimsel konferans, olimpiyat ve yarışmalar gibi katıldığı etkinliklerden bahsetse iyi olur. Uygulama eksikliğinden dolayı bu tür adayların bilgilerini test etmek zordur, ancak temel teorik sorular, üniversitede temel bilgilerin ne kadar iyi öğrenildiğini ve başvuru sahibinin çalışmaya hazır olduğunu anlamada yardımcı olacaktır. Bazı mezunlar, son kursta aldıkları dersleri veya diploma konularını hatırlamazlar. Bu, adayın öğrenmeye hevesli olmadığını gösterir fakat bizim şirketimizde kariyer eğitimle başlıyor.
İş başvurusunda bulunan şahıs, işverenin web sitesini dikkatlice okumalı, lojistik piyasasıyla ilgili eğilimleri izlemeli, haberleri okumalıdır. İş görüşmesinde, geçmiş iş yerlerinde gerçekleştirdiği görevleri doğru ve tutarlı bir şekilde anlatmalıdır. İçsel motivasyonunu anlamalı ve sadece işe alanlara değil, aynı zamanda kendisine karşı da dürüst olmalıdır.
AsstrA'nın amacı, kaliteli hizmet sunarak müşterilerini mutlu etmektir. Kaliteli hizmeti de sadece mutlu çalışanlar sağlayabilir. Bu da İKY departmanının misyonudur!