Tedarik zinciri yönetimi genellikle önemli riskler içerir. Sürekli gelişen ekonomik ve siyasi ortam ile bağlantılı çok çeşitli diğer faktörler, lojistik sektörü için uzun vadeli sonuçları tahmin edilmesi zor olan öngörülemeyen durumlara yol açmaktadır.
2022'nin ikinci çeyreğinde yaşanan bir dizi krizler, neredeyse her sektörde mal akışlarının yeniden yapılandırılmasına neden oldu. AsstrA'nın Analitik Departmanı, şu anda dağıtım süreçlerini etkileyen en önemli faktörlerin bir listesini çıkarmış bulunmaktadır.
Avro Bölgesi'nde Enflasyon
Eurostat verilerine göre, Haziran ayında Avro Bölgesi'nde yıllık uyumlandırılmış tüketici fiyatları endeksi (HICP) enflasyon oranı, Mayıs ayındaki %8,1 ve Nisan ayındaki %7,4 seviyesinden %8,6'ya yükseldiği görülmüştür. Avrupa Birliği genelinde ise Mayıs ayında %8.8 olan enflasyon oranı Haziran ayında %9.6'ya yükselmiştir.
Bu artışın nedeni temel olarak artış göstermiş olan enerji ve gıda fiyatlarından kaynaklanmıştır. En yüksek yıllık enflasyon oranları %22 ile Estonya'da, %20,5 ile Litvanya'da ve %19,2 ile Letonya'da kaydedildi. Mayıs ayında %56,80 ve Nisan ayında %54,11 olan enerji fiyatları enflasyonu Haziran ayında %55,99 olarak gerçekleşmiştir. Elektrik fiyatları %49,0 oranında artmıştır.
Yakın gelecekte, petrol ve gazın yanı sıra gıda maliyetlerindeki artış nedeniyle fiyat baskısı yüksek kalmaya devam edecektir. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, küresel ekonomik toparlanma ve arz sıkıntısı da fiyat artışlarına neden olmuştur.
Yükselen enflasyonun yakıt, yeni nakliye araçları ve ekipman fiyatlarını daha da arttırması beklenmektedir. Tahminlere göre enflasyon yıl sonuna kadar yüksek kalmaya devam edeceği yönündedir.
Rekor düzeyde yüksek yakıt fiyatları
Enflasyonun etkileri, 2022'nin ilk çeyreğinde ve ikinci çeyreğin başında dizel fiyatlarında artışa yol açmıştır. Ukrayna'nın işgali ve Avrupa ülkelerine petrol tedarikine getirilen kısıtlamalar fiyat baskısını arttırdı. Avrupa Komisyonu'na göre, otomobil dizel yakıtının ortalama fiyatı 20 Haziran itibariyle litre başına 2.031 Euro'ya ulaşarak 2022'nin ilk çeyreğine göre %5, bir önceki yıla göre ise %51 artış gösterdi. Yılbaşından bu yana en büyük artışlar Almanya, İtalya, Fransa, Estonya, Avusturya, Romanya ve Litvanya'da kaydedildi.
Yüksek yakıt maliyetleri, Avrupa'daki karayolu taşımacılığı pazarının karşı karşıya olduğu en temel sorundur. Rusya'dan gelen petrol ürünlerinin tüketimindeki düşüş nedeniyle, dizel fiyatlarının 2022'nin üçüncü çeyreğinde yükselmesi bekleniyor.
Bazı Doğu Avrupa ülkeleri yüksek yakıt fiyatlarının neden olduğu sosyal gerginlikle mücadele ediyor. Hırvatistan akaryakıt fiyatlarını dondururken, Slovenya tedarik zorluklarıyla mücadele ediyor. Macaristan ve Slovenya fiyatları düşürürken, nakliyeciler, vatandaşlar ve iktidar partisi Romanya hükümetinden de aynı şeyi yapmasını talep etti. Yılbaşından bu yana akaryakıt fiyatlarının %150 artması nedeniyle Romanyalı sürücüler sosyal medyayı kullanarak protestolar düzenliyor ve benzin istasyonlarında trafiği kilitlemeye çalışıyorlar.
Avrupa'da grev dalgası
Haziran ayının ikinci haftasında, Almanya'nın Hamburg, Bremerhaven, Bremen, Wilhelmshaven ve Emden limanlarında liman işçileri tarafından gerçekleştirilen grevler Avrupa'daki ekonomik durumu daha da karmaşık hale getirdi. Grevler, ücret artışlarının %7,9'luk enflasyon oranını karşılayamamasının bir sonucuydu. Alman Liman İşletmecileri Merkez Birliği (ZDS), ücret görüşmelerinin Avrupa'daki tedarik zincirlerinde yaşanan gecikmeler ve demiryolu taşımacılığındaki darboğazlarla aynı döneme denk gelmesinden duyduğu memnuniyetsizliği dile getirdi.
Belçika da grevlerle mücadele ediyor. Deniz Taşımacılığı İşçileri Sendikası (BTB-ABVV) 20 Haziran'da Brüksel'de ulusal bir protesto çağrısında bulundu. Katılımcılar ücret artışı ve mevcut yasalarda değişiklik talep etti.
27 Haziran'da Fransız kamyon şoförleri de daha yüksek ücret almak için greve gitti. Eylem organizatörleri katılımcıları şehirdeki sanayi bölgelerini trafiğe kapatmaya çağırdı.
Bir iflas dalgası öngörülüyor
Ukrayna'nın işgali, Polonyalı taşımacılar tarafından istihdam edilen Ukraynalı sürücülerin AB'deki yasal kalış sürelerinin uzatılması ve onaylanması süreçlerini karmaşık hale getirmiştir. Yıl sonuna kadar durum normale dönmezse, 100,000 uluslararası karayolu taşımacılığı çalışanı uygun belgelere sahip olmayacak, birkaç bin taşıyıcı iflasla karşı karşıya kalacak ve Polonya taşımacılık hizmetleri arzı üçte bir oranında daralacaktır.
Ayrıca, aralarında Belarus'un da bulunduğu diğer ülkelerden 30 binden fazla sürücü vize uzatma kararlarını beklemektedir. Bunlara ek olarak, Polonya Ulaştırma Bakanlığı'nın uygulamaları da karayolu taşımacılığı belgelerinin alınmasında zorluklara yol açıyor.
Romanya'da kıymetli yüklerin kaydı
1 Temmuz 2022 itibariyle Romanya hükümeti, alkollü içecekler gibi yüksek vergi riski taşıyan malların kayıt altına alınması zorunluluğunu getirmiştir. Gönderici ve alıcı, yükleme ve boşaltma yeri, taşıma araçları, taşınan malların türü, miktarı ve Intermodal Taşıma Birimi (ITU) hakkındaki bilgiler ulusal RO e-Transport sisteminde izlenmelidir.
Yeni kurallara uyulmaması, taşıyıcıların maliyetlerini artıracak 4.000 ila 25.000 Avro arasında değişen para cezalarına neden olacaktır.
Çin ve ABD
Tayvan'ı çevreleyen jeopolitik gerginlikler artmıştır. ABD liderleri, Pekin'in adaya karşı askeri güç kullanması halinde Tayvan'ı desteklemeye hazır olduklarını belirttiler. ABD hükümeti ayrıca Güney Kore ile daha yakın askeri işbirliği arayışında ve bu ülkeyi Japonya, Avustralya, Hindistan ve ABD'nin stratejik güvenlik girişimi olan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu'na (QUAD) dahil etmek istiyor.
Yazar: Kamila Rynkiewicz.